در این مقاله، هر آنچه که باید در مورد بیمه باربری بدانید را خدمت شما عزیزان توضیح میدهیم. با ما همراه باشید تا با این نوع از بیمه و انواع آن به خوبی آشنا شوید و موارد استفاده از آن را بشناسید.
بازرگانان و صاحبان کالا در بسیاری از موارد، مجبور میشوند جهت نقل و انتقال کالاهای خود از وسایل حمل و نقل استفاده کنند. یکی از دغدغههای آنها این است که در طول مسیر کالاها سالم به مقصد برسند، اما ممکن است در برخی از موارد مشکلی رخ دهد و اتفاقاتی برای کالاها بیفتد که صاحبان آنها را دچار ضرر کند. اگر از قبل برای چنین موضوعی فکری نکرده باشند، تمام سرمایهی آنها از بین خواهد رفت.
به عنوان مثال، در زمانهای قدیم، افراد برای انتقال کالاهای خود از کشتی استفاده میکردند، اما این نکته را نیز مد نظر داشتند که ممکن است در طول مسیر مشکلی به وجود آید که کالاها سالم به مقصد نرسند. از این رو برای آن که دچار ضرر زیادی نشوند، در این زمینه از بیمه باربری استفاده کردند. در واقع با انجام این کار، کالاها در هنگام انتقال، تحت پوشش بیمه قرار داشتند.
در ادامهی مقاله در مورد این نوع از بیمه، انواع آن و … صحبت خواهیم کرد. اگر فکر میکنید نیاز به استفاده از این نوع بیمه دارید، تا پایان مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات جامعی را در اختیارتان قرار دهیم.
بیمه باربری چیست و چرا باید از آن استفاده کرد؟
تمامی افرادی که به عنوان بازرگان در حال فعالیتاند، باید جهت انتقال هر کالایی از مبدأ تا مقصد، علاوه بر در نظر گرفتن امنیت این انتقال، جهت حفظ نکات ایمنی، از بیمهای به نام باربری استفاده کنند. اگر در حمل و نقل کالاها مشکلی ایجاد شود، صاحبان کالا میتوانند از این پوشش استفاده کنند.
البته این نوع از بیمه بسته به نوع وسیله حمل و نقل، پوشش مورد درخواست، نوع کالا، نوع خرید، مبدأ و مقصد و سرمایه دارای شرایط و نرخ میباشد. در واقع این بیمه به این صورت است که بیمهگر پس از آن که حق بیمه را متناسب با پوششها دریافت کرد، تعهد میدهد که اگر در طول مسیر، یکی از حوادث قید شده به وجود آمد و به کالاها خسارت وارد شد، طبق قوانین و مقررات بین المللی، هزینههای این ضرر را پرداخت کند و از این جهت ضررری که به کالاها وارد شده است را جبران نماید.
در ادامهی مقاله جهت آشنایی بیشتر شما عزیزان با بیمه باربری، انواع آن را توضیح میدهیم.
اصطلاحاتی که در بیمه باربری استفاده می شود
در این بخش از مقاله، اصطلاحاتی که در بیمه باری استفاده میشود را نام برده و هر کدام را به طور خلاصه خدمت شما عزیزان توضیح میدهیم:
-
بارنامه:
از طرف مؤسسه حمل و نقل بارنامه صادر میشود و در آن مشخصات و نام کالا، نام فرستنده و آدرس او، نام گیرنده و آدرس او، تعد کالا، وزن کالا، مشخصات کالا و میزان کرایه حمل کالا مشخص میشود.
-
مانیفست:
به لیست محصولات یک وسیله حمل همچون قطار، کشتی، یک کاروان کامیون، مانیفست میگویند که تعداد بارنامهی آن از یکی بیشتر است و شامل ریزنامههایی میشود که به کالا مربوط میباشد.
-
پروفرما:
فروشندهی کالا به عنوان پیشنهاد فروش، سند خریدی را صادر میکند و در آن شرایط فروش، شرایط حمل و ارزش کالا مشخص میشود. در واقع باید بگوییم که پیش فاکتور همان اصطلاح پروفرما در بیمه باربری است.
-
اینکوترمز:
به مجموعهای از قوانین و مقررات بین المللی اینکوترمز گفته میشود که برای تفسیر اصطلاحات مهم در قراردادهای تجاری خارجی مورد استفاده قرار میگیرد و برای تفهیم اصطلاحات و رفع ابهامات توسط اتاق بازرگانی وجود دارد.
-
پارتشیپمنت:
مشخص کنندهی حمل به دفعات میباشد. زمانی مجاز است که در واقع محموله میتواند چند مرتبه حمل شود تا به مقصد برسد.
-
ترانسشیپمنت:
مشخص میکند که ایا مجاز است، محمولهای از یک وسیلهی نقلیه به وسیلهی دیگری حمل شود یا نه.
- Total loos:
این اصلاح به معنای تلف کلی است و در واقع بیان میکند که در یک مرحله بر اثر غرق شدن، آتشسوزی و سقوط هواپیما، مورد بیمه از بین برود.
انواع بیمه باربری را بشناسید
اکنون که میدانید جهت حفظ امنیت کالاها در طول مسیر، بیمهای به نام باربری وجود دارد، لازم است انواع آن را بشناسید تا دقیقا بدانید که در هر مورد باید از کدام یک از انواع این نوع از بیمه استفاده کنید. در این بخش از مقاله قصد داریم انواع آنها را نام برده و پس از آن هر کدام را به طور جداگانه توضیح دهیم.
اگر بخواهیم به طور کلی این نوع از بیمه را دستهبندی کنیم، باید بگوییم که در سه دستهی مختلف تقسیمبندی میشود. در ایران تقسیمبندی این نوع از بیمه طبق موارد زیر انجام میگردد:
-
نوع پوشش بیمهای
-
محدوده تردد (ترانزیت، خارج و داخلی)
-
نوع وسیله حمل
اما لازم است بدانید که بیمه باربری براساس مبدأ و مقصد حمل کالا نیز تقسیمبندی میشود. این تقسیم بندی عبارت است از:
-
صادراتی
-
ترانزیت
-
وارداتی
-
داخلی
در بخش بعدی مقاله این چهار مورد را به طور جداگانه توضیح خواهیم داد.
تقسیم بندی بیمه بر اساس محدوده تردد و حمل بار
-
صادراتی:
این نوع از بیمه برای کالاهایی صادر میشود که باید از ایران به دیگر کشورهای دنیا حمل شوند. در واقع این نوع از بیمه برای کالاهایی که مبدأ آنها ایران و مقصد آنها سایر کشورهای جهان است، صادر میشود. لازم است بدانید که این نوع از بیمه باربری، اجباری میباشد و نوع بیمه آن بسته به شرایط فروش تغییر میکند.
-
ترانزیت:
این نوع از بیمه برای کالاهایی میباشد که مبدأ و مقصد آنها یک یا چند کشور خارجی است. در واقع مبدأ و مقصد کالا در این نوع از بیمه، ایران نمیباشد، اما در مسیر حمل، کالا از کشور ایران گذشته و در واقع در محدودهی مرزهای ایران حمل میگردد.
-
وارداتی:
در بیمه باربری واردراتی نیز، کالاها از سایر کشورهای جهان حمل میشوند تا به مقصد ایران برسند. در واقع این بیمه به کالاهایی تعلق میگیرد که مبدأ آنها دیگر کشورهای جهان بوده و مقصد آنها کشور ایران میباشد. استفاده از این نوع بیمه برای واردکنندگان الزامی است.
-
داخلی:
همان طور که از اسم این نوع از بیمه باربری هم مشخص است، مخصوص کالاهایی است که مبدأ و مقصد آنها در داخل کشور است. در واقع کالاهایی که بیمه داخلی میشوند از محلی در داخل کشور به محل دیگری در کشور حمل میشوند. این نوع از بیمه طبق مقررات و شرایط داخل کشور، صادر میشود و طبق توافقی که انجام میشود، بیمهگذار و بیمهگر، قادرند خطرات مختلفی را تحت پوشش قرار دهند.
تقسیم بندی بیمه باربری طبق نوع وسیله حمل و نقل
علاوه بر تقسیمبندی این نوع از بیمه طبق محدوده تردد، بر اساس وسیلهای که کالا با آن حمل میشود نیز به سه دستهی مجزا تقسیم میشود. در واقع در این بخش از مقاله، قصد داریم بر اساس حمل کننده بار، این نوع از بیمه را تقسیمبندی کنیم:
-
هوایی:
در بیمه هوایی از هواپیما جهت حمل کالاها استفاده میگردد و این نوع از بیمه، خطراتی که ممکن است برای کالاها در هواپیما رخ دهد را تحت پوشش قرار میدهد.
- دریایی:
وسیله حمل بار در این مورد دبه، یارج، لنج و یا کشتی میباشد. این نوع از بیمه معمولا از نوع بیمه واردات و صادرات است.
-
زمینی:
این نوع از بیمه باربری در ایران نسبت به دیگر بیمهها پرمصرفتر است و جهت حمل بارهای ترانزیت و داخلی مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع هر باری که توسط قطار و یا کامیونها جا به جا شود، تحت پوشش این بیمه قرار دارد.
دقت داشته باشید که پوشش بیمهای بر اساس نوع وسیله متفاوت خواهد بود و امکان دارد که خطرات و موارد تحت پوشش، کاهش و یا افزایش داشته باشد. علاوه بر بیمه بار در بیمه دریایی، از بیمه کشتی نیز استفاده میشود.
انواع پوشش بیمهای
انواع مختلف بیمه باربری را میتوان در چهار دستهی مجزا طبق نوع پوشش بیمهای، تقسیمبندی کرد. این تقسیمبندی در نامهای کلوز A، B و C انجام شده است. دسهی دیگری با نام Total loss نیز وجود دارد. هر یک از این کلاسها، ریسکها و خطرات متفاوتی را تحت پوشش قرار میدهد.
-
خطراتی که تحت شرایط A بیمه شدهاند:
کاملترین نوع پوشش این بیمه، بیمهای است که تحت شرایط A میباشد. در آن تمام خطراتی که ممکن است در حین حمل محصولات، آنها را تهدید کند، تحت پوشش این نوع بیمه قرار دارد.
-
خطراتی که تحت شرایط B بیمه شدهاند:
در این نوع از بیمه کلیه خطراتی که تحت بیمه C قرار دارند لحاظ میشود و علاوه بر آن، مواردی همچون صاعقه، آتشفشان، افتادن کالا از درون کشتی به داخل دریا، زلزله، آبدیدگی از آب شیرین و شور در هنگام ورود آب دریا، رودخانه یا دریاچه به شناور، وسیله حمل زمینی و از بین رفتن کلی هر بسته از کالا در زمان تخلیه از شناور و یا بارگیری را نیز تحت پوشش خود قرار میدهد.
-
خطراتی که تحت شرایط C بیمه شدهاند:
در این نوع از پوشش بیمه باربری خطراتی همچون تصادف با اجسام خارجی، از ریل خارج شدن وسیله حمل زمینی یا واژگونی آن، انفجار، انواع آتشسوزی، غرق شدن کالا، به دریا انداختن کالا و تفدیه، زیان همگانی و تخلیه کالا در بندر اضطراری، هزینههای نجات و سهم الشراکه بیمهگذار از زیان همگانی تحت پوشش این نوع از بیمه قرار دارد.
استثنائات انواع پوشش بیمه باربری را بشناسید
درست است که پوشش ین نوع بیمه طیف بسیار وسیعی دارد، اما کلوزهای A,B,C برخی از خطرات را تحت پوشش خود قرار نمیدهد. این خطرات عبارتاند از:
- پوسیدگی و فرسودگی عادی، کسری عادی حچم یا وزن و ریزش و نشت عادی کالای مورد بیمه
- آسیب دیدن، تلف شدن و یا هزینه به علت ماهیت مورد بیمه یا عیب ذاتی
- آیب دیدن، تلف شدن یا هزینهای که تأخیر علت آن باشد، حتی اگر این تأخیر از خطرات بیمه ناشی شده باشد.
- آسیب دیدن، تلف شدن یا هزینه ناشی از اعسار مالکان، اجاره کنندگان، مدیران، گردانندگان کشتی یا ورشکستگی یا قصور یکی از آنها در انجام تعهدات مالی
- نامناسب بودن کشتی یا عدم قابلیت دریانوردی شناور یا کشتی و یا نامناسب بودن شناور جهت حمل کالای مورد بیمه
- نامناسب بودن وسیله حمل یا نامناسب بودن کانتینر جهت حمل کالای سالم مورد بیمه
- آسیب دیدن، تلف شدن یا هزینههایی که غیر مستقیم یا مستقیم ناشی از کاربرد هر نوع وسیله یا سلاحی باشد که با شکست هستهای، انرژی اتمی، ترکیب هستهای و یا دیگر واکنشهایی مشابه با ماده رادیواکتیو یا نیرو کار کند.
- اعتصاب، جنگ
خطرهای بیمه شده در پر مصرف ترین بیمه باری
پرمصرفترین بیمه باربری، بیمه نامه باربری داخلی میباشد. این نوع از بیمه به خصوص از نوع بیمه باری زمینی از پرکاربردترین و پرمصرفترین بیمه باری میباشد.
در این بخش از مقاله قصد داریم خطراتی را نام ببریم که تحت پوشش این نوع بیمه قرار میگیرد. معمولا در این نوع از بیمه خطراتی همچون آتش سوزی و تصادف تحت پوشش قرار دارد. با توافقی که میان بیمهگذار و بیمهگر انجام میشود، میتوان خطرهای تخلیه و بارگیری برخورد محموله با اجسام خارجی، سیل، صاعقه، زلزله، انفجار، پرت شدن محموله از روی وسیله نقلیه را نیز بیمه کرد. البته در برخی از بیمهگذاریها میتوانید جهت پوشش گستردهتر خسارات خود از سایر خدمات آنها استفاده کنید.
در بخش بعدی مقاله در مورد نرخ بیمه باری صحبت میکنیم و اطلاعات لازم در این زمینه را در اختیار شما عزیزان قرار میدهیم. همچنین نرخ بیمه باربری داخلی را بررسی خواهیم کرد.
نرخ بیمه باربری
بسته به موارد زیر نرخ بیمه باری در شرکتهای بیمه اعلام میشود و صدور بیمه نامه طبق آن انجام میشود. این موارد عبارتاند از:
- بستهبندی کالا
- نوع کالا
- نوع خرید کالا
- وسیله حمل کالا
- مبادی ورودی
- مبدأ
- مقصد
- کلوز بیمه باربری طبق پوششی که انتخاب شده است.
بیمه باری در لیست بیمهنامههای کم ریسک قرار میگیرد و نرخ بیمه باری به همین دلیل است که رقابتی میباشد و در آن نرخ شکنی زیاد انجام میشود.
نرخ بیمه باربری داخلی:
برای آن که نرخ این نوع از بیمه را از سوی شرکتهای بیمه بدانید، کافی است اطلاعات کالا همچون میزان کلا، نوع کالا، وسیله حمل، مقصد و مبدأ مشخص شود و سپس طبق این موارد، شرکت بیمه برای بیمه باربری داخلی نرخ اعلام کند.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم هر آن چه که باید در مورد بیمه باربری بدانید را خدمت شما عزیزان توضیح دهیم. در ابتدا در مورد این نوع از بیمه، مطالب کلی را خدمتتان توضیح دادیم و پس از آن دانستید که در چه مواردی باید از این نوع بیمه استفاده کرد و داشتن آن چه اهمیتی دارد. پس از آن که در مورد این موضوعات توضیح دادیم، اصطلاحاتی را بیان کردیم که در بیمه باری استفاده میشود و لازم است که آنها را بشناسید. پس از آشنایی با اصطلاحات این بیمه انواع بیمه را براساس موارد مختلفی تقسیمبندی کردیم و در رابطه با انواع پوشش بسمهای نیز توضیحاتی را خدمت شما عزیزان ارائه دادیم.
استثنائات بیمه باربری، خطرهای بیمه شده در بیمه باری داخلی را شناختید و در بخش پایانی مقاله در رابطه با نرخ بیمه باربری توضیح دادیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله در مورد بیمه باری، اطلاعات جامع و کاملی را بدست آورده باشید و بتوانید با انتخاب این نوع بیمه، خطراتی که ممکن است کالاهایتان را از بین ببرد، تحت پوشش این نوع بیمه درآورده و از ضررهای احتمالی جلوگیری کنید.
دیدگاهتان را بنویسید