مردم کشور ما این روزها برخلاف گذشته باید به مسائل مالیاتی خود اهمیت دهند. در واقع چه کسانی که کسب و کار دارند و چه کسانی که صرفاً مصرف کننده هستند بارها و بارها در مورد مقررات مالیاتی جدید و متعاقباً پیامدهای آن شنیده‌اند و تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته‌اند. مالیات یکی از درآمدهای دولت است و علاوه بر حقوق کارمندان تمام اجناس و کالاهایی که معامله می‌گردند را نیز شامل می‌شود. این کالا می‌تواند یک بسته چوب کبریت باشد یا یک خودرو شخصی. مالیات نقل و انتقال خودرو از فروردین 1401 یکی از مهم‌ترین هزینه‌هایی است که فروشندگان محترم خودرو باید پرداخت نمایند. بنابراین صرفاً پرداخت خلافی، برای صاف کردن بدهی‌های خودرو و فروش منصفانه آن کافی نیست.
در ادامه به چیستی و نحوه محاسبه، استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو خواهیم پرداخت.
مالیات نقل و انتقال خودرو
مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
مالیات نقل و انتقال خودرو مبلغی است متغیر، که دارندگان خودرو و سایر وسایل نقلیه موتوری پیش از فروش، انتقال سند و تعویض پلاک باید به دولت پرداخت کنند. همه‌ی خودروها اعم از داخلی یا خارجی مشمول پرداخت این هزینه می‌باشند.
البته توجه داشته باشید که یک سری از خودروها از این نوع مالیات معاف هستند مانند:
- خودروهایی که در راه سازی یا صنعت و معادن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- خودروهای کشاورزی مانند تراکتور.
- شناورها.
عدم پرداخت به موقع مالیات نقل و انتقال خودرو
خیلی از افراد معمولا این سوال را می‌پرسند که اگر این مالیات را پرداخت نکنیم چه می‌شود؟ این کار هم برای فروشنده و هم خریدار عواقبی را به دنبال خواهد داشت. همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم پرداخت این هزینه‌بر عهده‌ی فروشنده و صاحب خودرو است که باید قبل از انتقال سند پرداخت کند. در صورتی که صاحب خودرو بدون پرداخت مالیات خودرو را بفروشد نامش به لیست بدهکاران مالیاتی اضافه خواهد شد. ضمن این که خریدار نمی‌تواند پلاک خودرو را تعویض و به نام خود کند. لذا هر دو نفر در آینده‌ای نه چندان دور درگیر یکسری مسائل حقوقی خواهند شد.
مالیات نقل و انتقال خودرو چقدر است؟
مقدار مالیات نقل و انتقال خودرو وابسته به عوامل مختلفی می‌باشد. بنابراین مبلغ مشخصی را نمی‌توان اعلام کرد و بایستی پیش از فروش استعلام گرفت. نوع خودرو یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی است که در میزان مالیات تأثیر می‌گذارد. خودروهایی که لوکس‌تر هستند، قیمت بیشتری دارند. پس بدیهی است که مالیات بیشتری به آن‌ها تعلق بگیرد.
سال تولید از عواملی دیگری است که بر قیمت اولیه‌ی خودرو و در نتیجه مالیات فروش آن تأثیر می‌گذارد. به این معنی که سن خودرو هر چقدر کمتر شود مالیات فروش آن بیشتر می‌شود. چرا که به عنوان مثال در سال 1390 پراید 8 تا 9 میلیون قیمت داشت اما در سال 1401 این مبلغ به بیش از 200 میلیون افزایش یافته!
مؤلفه‌ی سوم تنها شامل خودروهای خارجی می‌باشد. در واقع کسانی که خودرو خارجی دارند مالیات بیشتری باید پرداخت نمایند. شاید چنین به نظر برسد که این افزایش هزینه بابت گران‌تر بودن خودروهای خارجی باشد، اما این مؤلفه مستقل از ارزش خودرو است و خارجی بودن آن هزینه‌ای را مجدداً اعمال می‌نماید.
برای محاسبه، استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو تنها کافی است که به یکی از سامانه‌ها و پلتفرم‌های رایگان مربوطه مراجعه و میزان مالیاتی که به فروش ماشینتان تعلق می‌گیرد را بفهمید.
تعویض پلاک
درصدهای تأثیر گذار بر مالیات نقل و انتقال خودرو
با توجه به اصلاحات مالیاتی سال 1401 درصدهایی برای سال تولید خودرو بر حسب خارجی یا داخلی بودن آن ارائه شده است. اگرچه صرفاً با این درصد مبلغ نهایی مشخص نمی‌شود اما بد نیست که فروشندگان از آن‌ها اطلاع داشته باشند.
| سال تولید | ماشین‌های داخلی معمولی | ماشین‌ها لوکس داخلی و ماشین‌های خارجی |
| سال جاری | مالیات بر ارزش افزوده 1 درصد از ارزش روز خودرو | مالیات بر ارزش افزوده 2 درصد از ارزش روز خودرو |
| یک تا 6 سال پس از تولید | کاهش سالانه 10 درصد مآخذ یادشده | کاهش سالانه 10 درصد از مآخذ یادشده |
| بیش از 6 سال | ٪۴۰ از محل اخذ | ٪۴۰ از محل اخذ |
ارزش و قیمت ماشین نیز عامل دیگر است که بر محاسبه مالیات فروش خودرو تأثیر می‌گذارد. به طور تقریبی درصد تأثیر این مؤلفه در بازه‌های قیمتی مشخص به این ترتیب می‌باشد:
| قیمت ماشین | مالیات تعیین شده |
| تا ارزش 1.5 میلیارد تومان | 1 درصد (برای مبلغ بیش از یک میلیارد تومان) |
| تا ارزش 3 میلیارد تومان | 2 درصد (برای مبلغ بیش از 1.5 میلیارد تومان) |
| تا ارزش 4.5 میلیارد تومان | 3 درصد (برای مبلغ بیش از 3 میلیارد تومان) |
| ارزش بیش از 4.5 میلیارد تومان | 4 درصد (برای مبلغ بیش از 4.5 میلیارد تومان) |
برای فهم دقیق‌تر موضوع به بخش مالیات فروش خودروهای خارجی مراجعه نمایید. در این قسمت توضیح بیشتری در مورد جدول اخیر داده‌ایم.
خودروها صفر و مالیات نقل و انتقال
با توجه به قوانین مالیاتی شرکت‌هایی که خودروهای صفر کیلومتر را به مردم ارائه می‌دهند موظف‌اند که به عنوان فروشنده اول، اولین مالیات خودرو را نیز پرداخت نمایند. با این حساب کارخانه‌های خودروسازی داخلی، شرکت‌های مونتاژ کننده قطعات خارجی و وارد کنندگان خودروهای خارجی باید مالیات خودروهایی که می‌فروشند را به سازمان مالیاتی کشور پرداخت نمایند. مقدار پرداختی آن‌ها از قبل مشخص و مقرر شده است.
بنابراین خریداران خودروهای صفر به این نکته توجه داشته باشند که هزینه‌ای از این بابت به آن‌ها تحمیل نشود و حتما از پرداخت این هزینه پیش از اتمام پروسه‌ی خرید و فروش، اطمینان حاصل نمایند.
مالیات فروش خودروهای خارجی
مالیات فروش خودروهای خارجی کارکرده نیز مانند خودروهای داخلی به عوامل مختلفی بستگی دارد. کلاس خودرو یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در محاسبه مالیات نقل و انتقال نقش دارد. مبلغی که به طور کلی برای مالیات انتقال خودروهای خارجی در نظر گرفته شده 2 درصد ارزش روز آن‌ها می‌باشد. اما این مقدار تا سقف یک میلیارد تومان است. از آن جایی که خیلی از خودروهای خارجی بیش از یک میلیارد ارزش دارند متناسب با مازاد قیمتشان 1، 2، 3 و یا 4 درصد بر میزان مالیاتشان افزوده خواهد شد.
- ماشین‌های لوکس به ماشین‌هایی گفته می‌شود که بیش از یک میلیارد ارزش دارند.
نحوه محاسبه، استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
نحوه محاسبه، استعلام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
برای این که از میزان مالیات نقل و انتقال خودرو خود مطلع شوید تنها کافی است که به سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو مراجعه نمایید. پس از ورود به سامانه گزینه استعلام پرداخت مالیات را بزنید تا پس از وارد نمودن اطلاعات درخواستی میزان مالیات برای شما محاسبه گردد.
اطلاعات مورد نیاز سامانه استعلام مالیات بر نقل و انتقال
برای استعلام می‌توانید از دو نوع اطلاعات استفاده کنید:
- شناسه استعلام و کد ملی
- شماره پلاک و کد ملی
بنابراین اگر شماره استعلام خودرو را در اختیار نداشتید این امکان را دارید که از طریق شماره پلاک اقدام نمایید.
سایت‌های مالیات بر نقل و انتقال خودرو
تا اینجا چندین بار اعلام کردیم که برای محاسبه و پرداخت مالیات بر نقل و انتقال باید از طریق یک سری سامانه یا سایت اقدام نمایید.
برای پرداخت مالیات باید به سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه نمایید. اما با توجه به این که این سایت یک پلتفرم کلی است احتمالا پس از ورود پیدا کردن سیستم استعلام و پرداخت هزینه برایتان دشوار باشد. لذا می‌توانید مستقیماً به سایت و صفحه مالیات بر نقل و انتقال خودرو بروید.
چگونگی پرداخت مالیات پس از ورود به سامانه
- پس از این به سامانه‌های ذکر شده در بخش قبل وارد شدید به دنبال گزینه مودی مالیاتی (فروشنده) بگردید و آن را انتخاب نمایید. سپس با کلیک بر گزینه ثبت نام و وارد کردن اطلاعات درخواستی حساب کاربری خود را در سایت ایجاد کنید. اگر از قبل این کار را انجام داده‌اید از همان حساب کاربری قبلی خود بهره ببرید.
- پس از ورود به حساب کاربری صفحه‌ای به روی شما باز می‌شود که شامل یک فرم درخواست اطلاعات شخصی است. فراموشی نکنید که شماره تماس باید متعلق به صاحب کد ملی باشد. با توجه به این که فروشنده حقیقی یا حقوقی است بر روی گزینه ثبت مربوطه کلیک نمایید.
- یک کد احراز هویت به شماره‌ی وارده شده ارسال می‌گردد. باید این کد 6 رقمی را در کادری که مقابلتان ظاهر شده وارد کنید.
- در این مرحله بالاخره گزینه مورد نظر یعنی مالیات بر نقل و انتقال خودرو را مشاهده خواهید کرد. پس از انتخاب این گزینه ضمن وارد کردن شماره تلفن خود گزینه ثبت را بزنید. در گام بعدی بایستی کد ملی و کد امنیتی را وارد کنید.
- در ادامه بار دیگر یک سری اطلاعات شخصی از شما خواسته می‌شود که پس از تکمیل آن‌ها و زدن گزینه ادامه به انتخاب نوع پلاک خواهید رسید. با توجه به این که ماشین پلاک ملی دارد یا نه یک مورد را انتخاب نمایید.
- در آخر مجدداً کد ملی، شماره پلاک و تاریخ تولدتان را وارد و ثبت کنید.
- اگر اطلاعاتی که شما در این پروسه ثبت کرده‌اید با اطلاعات که در سیستم‌های دولتی ثبت شده‌اند مطابقت داشته باشد به عنوان مالک خودرو تأیید و ملزم به پرداخت مبلغ مالیات خواهید شد.
آیا این امکان وجود دارد که مالیات را پس از تعویض پلاک پرداخت کنیم؟
مطابق با قوانین جدید این امکان وجود ندارد. ابتدا باید مالیات پرداخت گردد تا اجازه تعویض پلاک صادر شود. دقیقا بر خلاف قوانین قبلی که خریدار و فروشنده ابتدا می‌توانستند پلاک را تعویض کنند و بعد به دفتر اسناد رسمی مراجعه و مالیات را پرداخت نمایند.
شاید بهتر باشد که پیش از انجام هر معامله‌ای به خوبی در مورد نکات قانونی و مسائل حقوقی آن تحقیق کنید.
مالیات نقل و انتقال خودرو چیست؟
