همانطور که میدانید بیمهها دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام قسمتی را تحت پوشش قرار میدهند. یکی از قوانینی که در بین جامعه وجود دارد، تعهد و مسئولیت داشتن در برابر جبران خسارتهای وارد توسط اشخاص حقیقی و حقوقی است و برای تمامی اعمالی که انجام میدهند مسئولیت به عهده دارند. در این مقاله میخواهیم به شما تمامی نکات لازم برای شناخت بیمه مسئولیت مدنی را توضیح دهیم.
مثالها و توضیحات اولیه بیمه مسئولیت مدنی
همانطور که گفته شد، مسئولیت مدنی تعهدی است که شخصی که باعث و عامل خسارت است، باید آن خسارت وارده را جبران کند. بیمه مسئولیت مدنی شامل جرائم کیفری نمیشود و فقط جرائم مدنی را تحت پوشش قرار میدهد.
تمامی اشخاصی که به صورت مستقیم یا حتی غیر مستقیم عامل یک اتفاقی هستند که باعث ایجاد خسارت میشود، این مسئولیت را به عهده دارند که این زیان وارده را جبران نمایند.
مثال:
فرض کنید شخصی در یک آپارتمان با تراس زندگی میکند، آن شخص یکسری اشیا داخل تراس خود قرار داده است. حال اگر به هر دلیلی حتی طوفان و باد شدید این اشیا بر روی وسایل نقلیه یا بر روی سر عابران پیاده سقوط کند، شخص مالک خانه به دلیل اینکه مالکیت وسایل منزل خود را به عهده دارد، باید خسارتهای وارده را جبران نماید.
یا حتی میتوان این مثال را زد که اگر یک کارگری که در یک کارخانه فعالیت میکند و به هر دلیلی توسط دستگاههای آن کارخانه دچار مصدومیت میشود، کارفرما آن کارخانه گرچه به صورت مستقیم عامل این اتفاق نیست، اما به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی، جبران خسارت به عهده وی خواهد بود.
دو مثالی که در بالا زده شد، تنها دو مثال ساده از اتفاقاتی است که ممکن است برای هر فردی بیفتد و حتی به صورت غیرمستقیم مسئول جبران خسارت شود. شرکت بیمه با توجه به دریافت حق بیمه، بیمهای تحت عنوان بیمه مسئولیت مدنی در اختیار افراد قرار میدهد تا جبران خسارتهای این چنینی را به عهده بگیرد. این بیمه انواع مختلفی دارد که در ادامه به توضیح هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
بیمه مسئولیت مدنی کارفرما
در محیط کار، کارفرما موظف است مقرارت ایمنی و بهداشت کارکنان را رعایت کند. برای مثال باید تمامی وسایل و تجهیزات ایمنیای که کارکنان به آن نیاز دارند را فراهم کند تا از بروز حوادث جلوگیری کند.
هر اتفاق و حادثهای که در محیط کار رخ دهد، به این صورت تلقی میشود که کارفرما نکات ایمنی را به درستی رعایت نکرده است و موظف است تا خسارت وارده به کارکنان خود را جبران نماید. برای همین موضوع، بیمه مسئولیت مدنی، این مسئولیت کارفرما را به عهده میگیرد و خسارتهای وارده را جبران میکند.
انواع بیمه مسئولیت مدنی کارفرما
در کل سه نوع بیمه در این قسمت داریم که عبارتند از:
- بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فعالیتهای ساختمانی
- بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فعالیتهای عمرانی
- بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فعالیت های صنعتی، تولیدی، بازرگانی، تجاری و …
بیمه مسئولیت مدنی کارفرما، هزینههای پزشکی، دیههای فوت و نقص عضو را در برمیگرد. پس تمامی افرادی که در مراکز صنعتی و تولیدی کارفرما میباشند، نیاز است برای هر کدام از کارکنان خود این بیمه را تهیه کند تا در صورت بروز حوادث غیرمترقبه، خسارتهای وارده جبران شود.
حال به بررسی مختصر در مورد هر کدام از سه دسته بیمه مسئولیت مدنی کارفرما می پردازیم.
بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فعالیتهای ساختمانی
این بیمه ویژه کارکنان پروژههای ساختمانی مانند: احداث یک ساختمان جدید، تخریب، و گودبرداری میباشد. برای احداث ساختمان، بیمه از ابتدا تا انتها کارکنان را تحت پوشش قرار میدهد.برای محاسبه بیمه در این نوع عواملی همچون مساحت ساخته شده، تعداد طبقات و زیر بنا زمین ساخته شده دخیل هستند و بعد از کارشناسیها لازم حق بیمه به کارفرما اعلام میشود.
به این نکته نیز توجه داشته باشید که بازسازی و تعمیر ساختمانهای فرسوده و قدیمی، بیمه مسئولیت کارفرما نمیتواند کارکنان را تحت پوشش قرار دهد.
بیمه مسئولیت مدنی کارکنان فعالیتهای عمرانی
در این جا فقط لازم است که برای شما مشخص کنیم چه فعالیتهایی تحت عنوان فعالیتهای عمرانی است. پروژههایی مانند احداث سد، تونل، پل، شبکههای آب، خطوط انتقال گاز مترو و … را بیمه مسئولیت مدنی کارفرما تحت پوشش قرار میدهد.
حق بیمه در این نوع فعالیتها، بر اساس نوع فعالیت عمرانی و تعداد کارکنان آن پروژه است.
بیمه مسئولیت مدنی کارکنان صنعتی و تولیدی و خدماتی
فعالیتهایی از قبیل: کارخانهها، کارگاهها و حتی مراکز اداری و فروشگاهی میتوانند تمامی کارکنان خود را تحت پوشش بیمه مسئولیت مدنی قرار دهند.
برای تعیین نرخ بیمه این نوع فعالیتها سه نکته حائز اهمیت است:
- تعداد نیروی کار و پرسنل
- سرمایه بیمه نامه به ازای هر شخص
- طبقه شغلی
پارامتر اول، مهم ترین پارامتر برای تعیین حق بیمه میباشد و به ازای هر شیف کاری اضافه، 5 درصد تخفیف شامل حال بیمه گذار میشود. این بدین معناست که اگر شخصی در چند شیفت کاری فعالیت داشته باشد این تخفیف برای بیمه آن شخص لحاظ خواهد شد.
بیمه مسئولیت مدنی عمومی
مخاطراتی که فرد در فعالیتهای روزانه خود بر اشخاص ثالث وارد میکند و موظف است که آن را جبران کند، مسئولیت عمومی نام دارد، که بیمه مسئولیت مدنی عمومی این حوادث را نیز تحت پوشش خود قرار میدهد و خسارتهای مالی یا جانی وارده را جبران میکند.
انواع بیمه مسئولیت مدنی عمومی
- بیمه مسئولیت مدنی ناشی از عملیات ساختمانی
- بیمه مسئولیت مدنی آتش سوزی
- بیمه مسئولیت مدنی نگهداری از آسانسورها
- بیمه مسئولیت مدنی جامع شهرداری
در ادامه هر کدام از این بیمههای مسئولیت مدنی عمومی را به شما معرفی خواهیم کرد.
بیمه مسئولیت مدنی ناشی از عملیات ساختمانی
در بخشهای قبلی در مورد بیمه مسئولیت مدنی کارفرما برای کارکنان فعالیتهای ساختمانی را به شما توضیح دادیم و گفتیم که کارفرما باید کارکنان خود را بیمه کند تا در زمانهای حوادث، بیمه خسارتهای وارده را جبران نماید.
اما کارفرما باید به اشخاص ثالث نیز توجه داشته باشد. برای مثال اگر بر اثر عملیات ساختمانی حادثهای برای عابران پیادهای که از کنار ساختمان در حال احداث عبور میکنند بیفتد، کارفرما موظف است که خسارت را جبران کند. بیمه مسئولیت مدنی ثالث ساختمانی این پوشش را به عهده میگیرد.
این نوع بیمه فقط مختص افراد نیست بلکه در زمینههای دیگر نیز کاربرد دارد.
خسارت های ممکن برای اشخاص ثالث
- آسیب رسانی به تاسیسات زیرزمینی
- خسارتهای ایجاد شده برای خودروهای عبوری یا پارک شده
- خسارتهای جانی برای اطرافیان ساختمان و عابران پیاده
- خسارتهای وارده به اموال عمومی
- تخریب ساختمانهای مجاور بر اثر گودبرداری
- خسارتهای وارده به اشخاص ثالث حاضر در محیط داخل ساختمان
بیمه مسئولیت مدنی آتش سوزی
منظور از این نوع بیمه، بیمه ای نیست که خسارتهای ناشی از آتش سوزی ساختمان خود شخص یا هر اتفاق دیگهای پوشش داده شود. بلکه منظور از این بیمه این است که اگر زمانی آتش سوزیای که رخ میدهد گسترش زیادی پیدا کند و اطرافیان ساختمان را نیز دچار آسیب کند، بیمه مسئولیت مدنی ناشی از آتش سوزی تمامی خسارتهای جانی و مالی وارده را جبران میکند.
بیمه مسئولیت مدنی نگهداری از آسانسورها
این بیمه برای زمانهایی می باشد که اگر شرکتهای نصب کننده و نگهداری آسانسور برای حوادث رخ داده در آسانسور مقصر باشند، این شرکت ها موظف به پرداخت خسارت خواهند بود. به همین منظور شرکتها می توانند از این نوع بیمه استفاده کنند تا این خسارتها پوشش داده شود. البته این بیمه زمانی خسارتها را به عهده میگیرد که تمامی کارکنان تخصصهای لازم را داشته باشند و تمامی وسایل استانداردها را داشته باشند.
بیمه مسئولیت مدنی جامع شهرداری
شهرداریها زمانهایی که فعالیتهای مختلفی را انجام میدهند و خسارتهای مختلفی برای اشخاص ثالث به وجود میاورند، موظف هستند که خسارتهای وارده را جبران نمایند.
بخشی از حوادث تحت پوشش این نوع بیمه
- ریزش ساختمانهای قدیمی (بدون برطرف کردن خطر های ممکن)
- خسارتهای ناشی از سقوط اجسام شهرداری
- سقوط تابلوهای شهرداری
- خسارتهای سقوط افراد در گودالهای ساخته شده توسط شهرداری
- برق گرفتگی ناشی از کابلهای موجود برای برق رسانی
- خسارتهای تخلیه ضایعات
بیمه مسئولیت حرفه ای
در برخی از شغلهای افراد، ممکن است خسارتهایی به اشخاص وارد شود که خب طبق مسئولیت مدنی، باید این خسارتها جبران شود. بیمه مسئولیت حرفه ای، یکی از انواع بیمه مسئولیت مدنی میباشد که در این موارد میتواند خسارتهای جانی و مالی را تحت پوشش قرار دهد.
برخی از انواع بیمه مسئولیت حرفه ای
- بیمه مسئولیت حرفه ای پزشکان
- بیمه مسئولیت حرفه ای مهندسان
- بیمه مسئولیت حرفه ای پیراپزشکان
- بیمه مسئولیت حرفه ای وکیلها
- بیمه مسئولیت حرفه ای مدیران بیمارستانها، آزمایشگاهها و …
در ادامه برخی از این انواع بیمه را به شما توضیح خواهیم داد تا اطلاعات لازم را بدست بیاورید.
بیمه مسئولیت حرفه ای پزشکان
این نوع بیمه برای زمانهایی مورد استفاده پزشکان میتواند قرار بگیرد که در اثر درمانهای پزشک، شخص بیمار خسارت بدنیای برای او به وجود بیاید. گرچه در اکثر مواقع این خسارتها غیرعمد است. بیمه مسئولیت حرفه ای پزشکان در این زمان خسارتهای وارده را پوشش میدهد.
این بیمه یک ساله است و در این یکسال پزشک میتواند در صورت بروز خسارت، از آن استفاده کند. اما پس از انقضای زمان آن، به مدت دو سال اگر شکایتی یا مشکلی از طرف بیمار وجود داشته باشد، بیمه پوششهای لازم را انجام خواهد داد. حق بیمه نیز با توجه به تخصص و فعالیتهای پزشک مشخص میشود.
بیمه مسئولیت حرفه ای مهندسان
مهندسان ناظر و طراح در صورتی که مرتکب اشتباه شوند و این اشتباه آنها در پروژهها موجب خسارت جانی یا مالی شود، موظف هستند تا خسارتهای وارده را جبران کنند. این بیمه مسئولیت مدنی میتواند در این قسمت نیز به مهندسان کمک کند و پوششهای لازم را انجام دهد.
حق بیمه نیز با توجه به متراژ پروژهای که توسط مهندس محاسبه میشود، مشخص خواهد شد.
بیمه مسئولیت حرفه ای پیراپزشکان
علاوه بر پزشکان، افرادی که در حرفههای پیراپزشکی مانند فیزیوتراپی، پرستاری، رادیولوژی و … فعالیت میکنند نیز میتوانند از بیمه مسئولیت پیراپزشکی استفاده نمایند. این بیمه نیز برای پوشش خسارتهای احتمالی وارده به اشخاص بیمار میباشد که همانند بیمه مسئولیت پزشکی، حق بیمه با توجه به تخصص شخص خواهد بود و مدت آن یک ساله است.
بیمه مسئولیت حرفهای مدیران بیمارستانها، آزمایشگاهها و …
در یکسری از زمانها، علاوه بر خسارتهای پزشکیای که ممکن است رخ دهد، برای اشخاص ثالث در کلینیکها، بیمارستانها نیز این امکان وجود دارد تا حادثهای به وجود بیاید. در این مواقع، مدیر آن مکان موظف به جبران خسارت خواهد بود.
این بیمه فقط در این مواقع قابل استفاده خواهد بود و برای خسارتهای پزشکی پوششی را انجام نمیدهد. حق بیمه آن نیز با توجه به تعداد پرسنل ظرفیت بیمارستان و خیلی از نکات دیگر است.
بیمه مسئولیت فنی مدیرها
مدیران مجموعههای مختلف نیز در برابر حوادثی که برای اشخاص ثالث ممکن است به وجود بیاید مسئول خواهند بود و خسارت باید جبران شود. برای همین مدیران مجموعهها میتوانند از بیمه مسئولیت فنی استفاده کنند.
برخی از بیمههای مسئولیت مدیران
- بیمه مسئولیت مدیران مجموعههای ورزشی (خسارتهای ناشی از بازیها و مسابقات ورزشی در زمان استفاده از وسایل مجموعه)
- بیمه مسئولیت مدیران محلهای اقامتی
- بیمه مسئولیت مدیران ساختمان (اتفاقات رخ داده برای اشخاص ثالث در ساختمان و حوادث برای سرایدارها)
- بیمه مسئولیت مدیران تورها (خسارتهای احتمالی در زمان برگزاری تورهای سیاحتی و زیارتی)
بیمه مسئولیت تولیدکنندگان
بعضی از مواقع ممکن است خسارتی که به اشخاص ثالث وارد میشود، بر اثر کالاها یا محصولات تولید شده باشد. که در این جا کیفیت پایین محصول مورد بحث میباشد و تولید کننده مسئولیت جبران خسارت را به عهده دارد. بیمه مسئولیت مدنی تولیدکنندگان کالا دو نوع دارد که عبارتند از:
- بیمه جهت تضمین کیفیت محصولی (خسارتهای ناشی از عیب و کیفیت کالا)
- بیمه مسئولیت تبعی محصول
برخی مهمترین بیمههای مسئولیت محصولات
- بیمه تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی
- بیمه مسئولیت قطعات خودرو
- بیمه مسئولیت دستگاههای صنعتی
- بیمه مسئولیت کپسولهای آتش نشانی
بیمه مسئولیت قراردادی
این بیمه مسئولیت مدنی، برای مواقعی است که یک شخص با شخصی دیگر قراردادی میبندد و در این موقع شخص اول متعهد به جبران تمامی خسارتهای ناشی از این قرارداد نیز خواهد بود. در حال حاضر دو نوع بیمه مسئولیت قراردادی وجود دارد:
- بیمه مسئولیت حمل و نقل داخلی
- بیمه مسئولیت شرکتهای بین المللی کار از طریق جاده
بیمه مسئولیت حمل و نقل داخلی
شرکت های حمل و نقل، تا زمان تحویل کالا خود تا مقصد میتوانند کالاهای خود را بیمه کنند. زیرا این شرکتها تنها وظیفه جابهجایی کالا را دارند و اگر بر اثر هر حادثهای کالاها دچار خسارت شوند، شرکت حمل و نقل مسئولیت جبران خسارت را دارد. پس این بیمه مسئولیت مدنی نیز میتواند کمک بسیار خوبی را ارائه دهد.
تمامی بیمههایی که در این مقاله به شما توضیح داده شد تا بتوانید شناخت بیشتری نسبت به این بیمه داشته باشید، تنها برخی از بیمههایی هستند که بیمه مسئولیت مدنی در اختیار افراد قرار میدهد که اهمیت آن را در تمامی مشاغل و مراکز مطالعه کردید. حق بیمههای هر کدام از آنها نیز متفاوت است و به در اختیار داشتن هر کدام از بیمهها، میتوانید خسارتهای جانی و مالی را جبران کنید.